Ecrimisil Nedir?
Ecrimisil, malı kullanma konusunda hak sahibi olan kişinin rızası yahut herhangi bir hukuka uygunluk nedeni olmaksızın “hakka konu şeyin” bir başka üçüncü kişi tarafından kullanılması karşılığında talep edilen bir tazminat (yararlanma karşılığı) olarak ifade edilebilir.
Ecrimisil İçin Aranan Koşullar
1- Haksız İşgal: Bir kişinin, hukuki bir hakka dayanmaksızın, tamamı veya bir kısmı kendisine ait olmayan bir malı ele geçirmek suretiyle kullanması hali haksız işgali oluşturur. Bu doğrultuda işgalin haksız olmasının sebebi söz konusu durumun hukuka aykırı olması ve hak sahibinin rızası olmamasına dayanmaktadır.
2- Haksız İşgalin Kötüniyetli Olması: Kötüniyet, bir kişinin kendisine ait olmayan bir malı ele geçirirken bu durumun haksız olduğunu bildiği veya gerekli özen ve dikkati gösterseydi bilebileceği durumlarda söz konusu olur.Kötüniyetle yapılan haksız işgali gerçekleştiren kişinin eşyayı / malı fiili hakimiyetinde tutma hususunda bir hakkı olmadığı gibi ondan yararlanma yetkisi de yoktur.
3- Zarar: Ecrimisil talep edebilmek için, haksız işgal nedeniyle bir zarar doğmuş olmalıdır. Yargıtay’a göre haksız işgal nedeniyle ecrimisil tazminatı olarak istenebilecek zararlar şunlardır (HGK-K.2015/1498):
a) Haksız işgalden doğan normal kullanma sonucu eskime şeklindeki olumlu zarar,
b) Kullanmadan doğan olumlu zarar,
c) Malik ya da zilyedin yoksun kaldığı fayda (olumsuz zarar) ecrimisilin kapsamını belirler.
Ecrimisil Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Yargıtay 1.Hukuk Dairesi , 2017/3747E.,2017/4705K., 27.09.2017 doğrultusunda; “İlke olarak, kira geliri üzerinden ecrimisil belirlenmesinde, taşınmazın davaya konu ilk dönemde mevcut haliyle serbest şartlarda getirebileceği kira parası, emsal kira sözleşmeleri ile karşılaştırılarak, taşınmazın büyüklüğü, niteliği ve çevre özellikleri de nazara alınarak yöredeki rayiçe göre belirlenir. Sonraki dönemler için ecrimisil değeri ise ilk dönem için belirlenen miktara ÜFE artış oranının tamamının yansıtılması suretiyle bulunacak miktardan az olmamak üzere takdir edilir…’’
Bu bağlamda, ecrimisil bedelinin kira geliri üzerinden hesaplanmasında taşınmazın büyüklüğü, niteliği, çevre özellikleri ve emsal kira ücretleri dikkate alınmaktadır.
Ecrimisil Talebinde Faiz
Ecrimisil talebine alacağın doğduğu andan itibaren temerrüt faizi işletileceği göz önüne alındığında bu zamanın tespiti önem arz etmektedir.
Yukarıda bahse konu olduğu üzere, ecrimisil, kötüniyetli haksız işgal doğrultusunda talep edilebilmektedir. Bu kapsamda, işgalin kötüniyetli olduğu addedildiği andan itibaren hak sahibi açısından ecrimisil talep etme hakkı doğacak ve faiz bu andan itibaren işletilecektir. Ecrimisile işletilecek faiz oranı 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun hükümleri göz önünde bulundurularak tespit edilecektir. Ayrıca, ecrimisil her döneme ilişkin ayrı ayrı belirlenecek ve her bir dönem için belirlenen ecrimisil tutarına dönem sonundan itibaren kademeli olarak faiz işletilecektir.
Ecrimisil Miras Kalır Mı?
Ecrimisil talebinin malvarlığına ilişkin bir talep olduğu göz önüne alındığında, davacının vefat etmesi halinde murisin mirasçılarının da bu davayı açabilme hakkı mevcuttur.